Από την εποχή της σουφραζέτας έως σήμερα έχουν κατακτηθεί πολλά, όμως ο δρόμος είναι μακρύς …
Ένα άρθρο της Ουρανίας Κουτούλα, Υποψήφιας Δημοτικής Συμβούλου
Πολλά και διάφορα έχουν γραφτεί για τις γυναίκες στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας , άλλα από τα οποία εκθειάζουν το γυναικείο φύλλο και άλλα που μιλούν με τρόπο ταπεινωτικό.
Υπήρξαν περίοδοι αναγνώρισης και καταξίωσης, αλλά και φαινόμενα καταπίεσης και εκμετάλλευσης .
Η θέση της γυναίκας στην αρχαία κοινωνία, είναι αλήθεια ότι καθώς οι πολιτισμοί των “Πόλεων Κρατών” διαφέρουν μεταξύ τους διαφέρουν και οι ρόλοι πού αναθέτουν στο ένα ή το άλλο φύλο και οι διάφορες εργασίες κάποιες από τις οποίες σε μία κοινωνία μπορεί να θεωρούνται αντρικές ενώ σε άλλη γυναικείες. Η μόνη σταθερά για τον καθορισμό αυτών των ρόλων είναι το γεγονός ότι οι γυναίκες, απασχολημένες κατά το μεγαλύτερο μέρος τής ζωής τους με τη γέννηση και ανατροφή των παιδιών, ήταν υποχρεωμένες να μένουν κοντά στο χώρο της κατοικίας τους, ενώ οι άνδρες ήσαν στις εργασίες τους, στα Συμπόσια, στην Αγορά, τα Γυμναστήρια και τα Λουτρά.
Στα Ομηρικά Έπη, στη Μινωική και στη Μυκηναϊκή εποχή, οι γυναίκες είναι σε πολύ καλή μοίρα. Αγαπούν την οικογένεια τους, συζητούν ελεύθερα μαζί με τούς άνδρες, επικρατεί η μονογαμία, ο γάμος είναι ιερός και αδιάλυτος, η γυναίκα μπορεί να διαλέξει τον άνδρα της, οι συζυγικές σχέσεις βασίζονται σε αμοιβαία αγάπη και εκτίμηση και οι τρόποι συμπεριφοράς των συζύγων παρουσιάζονται απλοί, ευγενικοί και εγκάρδιοι. Η πολυτεκνία θεωρείται μεγάλο αγαθό και ευτυχία ενώ η ατεκνία μεγάλη συμφορά και εκδήλωση θεϊκής τιμωρίας .
Στην αρχαία Σπάρτη οι γυναίκες ήταν σχεδόν ίσες με τούς άνδρες, συμμετείχαν ελεύθερα στον δημόσιο βίο και στους αθλητικούς αγώνες, παντρεύονταν τον άνδρα πού θα αγαπούσαν και είχαν γνώμη στα πολιτικά και δημόσια πράγματα. Είναι άραγε τυχαίο ότι ήταν οι Σπαρτιάτισσες που έλεγαν πριν την μάχη στους άνδρες τους το γνωστό “Η’ τάν ή επί τάς”;
Στην αρχαία Αθήνα η γυναίκα βρισκόταν υπό την εξουσία ενός άνδρα σε όλη της τη ζωή: είτε του πατέρα της ή του αδελφού της ή του συζύγου της. Σπάνια έβγαινε από το σπίτι , δεν μετείχε καθόλου στη κοινωνική ζωή τής πόλης, ούτε μπορούσε να έχει γνώμη για κάποια βασικά θέματα του οίκου της. Το καθεστώς αυτό διατηρήθηκε επί αιώνες. Για τούς φιλοσόφους Πλάτωνα και Αριστοτέλη η γυναίκα όπως και ο Δούλος βρίσκονταν στη θέση πού τους είχε προκαθορίσει η φύση και ο Θεός .Κάποιοι άνθρωποι, αλλά και ολόκληρες φυλές γεννήθηκαν σκλάβοι ώστε να υπηρετούν τούς ανώτερους άνδρες. Ο Πλάτων πίστευε ότι οι γυναίκες ως κατώτερες ψυχές έχουν φυσική, πνευματική και ηθική αδυναμία, πού εξασθενίζει τη θέλησή τους και τις καθιστά εύκολη λεία των επιτήδειων.
Οι ιστορικοί χρόνοι πού ακολούθησαν μας απέδειξαν πώς δεν μπορούν να υφίστανται δραστηριότητες στις οποίες να απουσιάζει η γυναίκα. Ο δυναμισμός της, η ποιότητά της αλλά και η ήπια δυναμική της γυναικείας παρουσίας είναι απαραίτητη σε κάθε τομέα.
Στις 8 Μαρτίου του 1857 στη Νέα Υόρκη γυναίκες που εργάζονταν σε βιοτεχνίες ρούχων απήργησαν ζητώντας καλύτερες συνθήκες, λιγότερες ώρες εργασίας και ίση αμοιβή με τους άνδρες. Η συγκέντρωση πνίγηκε στο αίμα αλλά ο δρόμος για το γυναικείο εργατικό κίνημα και για ίσα δικαιώματα των δύο φύλων άνοιξε, τουλάχιστον στο δυτικό κόσμο. Ο διεθνής χαρακτήρας της Ημέρας της Γυναίκας καθιερώθηκε το 1910 στην πρώτη διεθνή διάσκεψη Γυναικών (στα πλαίσια της Σοσιαλιστικής Διεθνούς ) στην Κοπεγχάγη. Η πρόταση για μία Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας έγινε από την σημαντική Σοσιαλίστρια Γερμανίδα πολιτικό Κλάρα Τσέτκιν ( CLARA ZETKIN ).
Η Τσέτκιν πρότεινε η ημέρα αυτή να αφιερωθεί στις αμερικανίδες εργάτριες για τον αγώνα τους – και η πρόταση έγινε ομόφωνα δεκτή από τις περισσότερες από 100 γυναίκες εκπροσώπους (από 17 χώρες) οι οποίες συμμετείχαν. Μεταξύ τους ήταν οι πρώτες γυναίκες – βουλευτές στο Κοινοβούλιο της Φινλανδίας.
Στην Ελλάδα τo 1844 πραγματοποιείται η Α΄ Εθνοσυνέλευση της χώρας. Το 1ο Σύνταγμα που ψηφίσθηκε, ορίζει στο άρθρο 3, ότι οι “οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του Νόμου” αλλά οι ’Ελληνίδες ,οι οποίες είχαν προσφέρει ουκ ολίγα στον πόλεμο για την ανεξαρτησία από τον οθωμανικό ζυγό δεν αποκτούν με το Σύνταγμα αυτό τα πολιτικά τους δικαιώματα. Το 1887 είναι η χρονιά που ακούγεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα το σύνθημα “Ψήφος στη Γυναίκα” από το έντυπο η “’Εφημερίδα των Κυρίων”, του “Συλλόγου Κυριών”, από την πρώτη γυναίκα δημοσιογράφο την Καλλιρρόη Παρρέν.
Δικαίωμα ψήφου η Ελληνική Κυβέρνηση αποφασίζει να δοθεί στις γυναίκες, κατά τις Δημοτικές εκλογές του 1934, με όρους:
- Θα μπορούν μόνο να εκλέγουν και όχι να εκλέγονται
- Θα πρέπει να είναι πάνω από 30 χρόνων και
- Θα πρέπει να ξέρουν ανάγνωση και γραφή
Υπήρξε μεγάλη αποχή και οι αιτίες είναι: οι δυσκολίες για την εγγραφή των γυναικών στους εκλογικούς καταλόγους, οι κοινωνικές αντιλήψεις και ο μεγάλος αριθμός αναλφάβητων γυναικών.
Το 1952 ο Νόμος 2159 κατοχυρώνει το δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι των γυναικών στις Δημοτικές και Βουλευτικές εκλογές. Εκλέγεται η πρώτη γυναίκα βουλευτής , ήταν η Ελένη Σκούρα.
Το 1956 η πρώτη γυναίκα στην κυβέρνηση: η Λίνα Τσαλδάρη Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας και στην Κέρκυρα εκλέγεται η πρώτη γυναίκα Δήμαρχος η Μαρία Δεσύλλα.
Το 1975 είναι το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας που ορίζει ρητά ότι, “όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες είναι ίσοι ενώπιον του Νόμου”. Σήμερα στη “Γενική Γραμματεία Ισότητας των φύλλων” είναι ο αρμόδιος κυβερνητικός φορέας για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής των μέτρων για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών σε όλους τούς τομείς. Το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα θεσμοθετεί την ισότητα των φύλων και την εξάλειψη κάθε μορφής διάκρισης σε βάρος των γυναικών. Περιέχονται οι πιο σημαντικοί νόμοι που αφορούν στην οικογένεια, στην εκπαίδευση, στην απασχόληση, στην κοινωνική ασφάλιση, στην υγεία και πρόνοια, στη συμμετοχή των γυναικών στα Κέντρα λήψης των αποφάσεων, στην καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών .
Η ισότητα των φύλων αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και βασικό στόχο κάθε σύγχρονης δημοκρατικής χώρας . Όραμα μας είναι μια κοινωνία στην οποία άνδρες και γυναίκες μοιράζονται εξίσου τα αγαθά, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα, στην εργασία, στον ελεύθερο χρόνο, στη φροντίδα, στην οικογένεια και στην προσωπική ζωή .
Σήμερα, οι άνισες συνθήκες ζωής και εργασίας των ανδρών και των γυναικών επιδεινώνονται εξαιτίας της σοβαρής οικονομικής κρίσης σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο. Η κρίση πλήττει πάντοτε περισσότερο τις αδύναμες ομάδες του πληθυσμού, στις οποίες οι γυναίκες υπερεκπροσωπούνται. Μεγάλες κατηγορίες γυναικών αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις, όταν οι διακρίσεις λόγω φύλου διαπλέκονται και ισχυροποιούνται από διακρίσεις που οφείλονται σε μορφές κοινωνικής ανισότητας (κοινωνική τάξη, εθνική καταγωγή, αναπηρία, ηλικία, απομακρυσμένος τόπος διαμονής κ.λ.π.,). Οι άνεργες, οι μετανάστριες, οι νέες, οι γυναίκες με αναπηρίες, οι γυναίκες των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων και οι γυναίκες των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, αποτελούν ομάδες γυναικών οι οποίες είναι περισσότερο ευάλωτες όχι μόνο στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης αλλά και στην άσκηση ανδρικής βίας σε όλες τις μορφές της.
Η ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ παραμένει ένα από τα πιο βασικά προβλήματα της ανθρωπότητας, αν και βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα. Η βία κατά των γυναικών είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και παρατηρείται και στις φτωχές γειτονιές αλλά και στις πλούσιες. Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες κινδυνεύουν να πέσουν θύματα βίας περισσότερο μέσα στο σπίτι τους παρά έξω από αυτό.
Οι ταλαιπωρίες που επιβάλλονται στις γυναίκες έχουν τις ρίζες τους σε μια παγκόσμια κουλτούρα, που αδυνατεί να δεχθεί την ισότητα των δικαιωμάτων. Η άποψη ανδρών, πως έχουν κάθε δικαίωμα να ελέγχουν τη σκέψη, την ψυχή και τη ζωή των γυναικών, για να νιώθουν ασφαλείς μόνο όταν η σύντροφός τους φοβάται και είναι εξαρτημένη και υποταγμένη, είναι αναλογικά η κρατούσα σε παγκόσμια κλίμακα.
Oι γυναίκες από την άλλη, μαθαίνουν να υποτάσσονται, να ανέχονται τη βία, να σιωπούν και να μην αντιδρούν. Σήμερα η γυναίκα του πολιτισμένου κόσμου έχει πλεονεκτήματα, δικαιώματα, συνήθειες που είναι αυτονόητες, κατακτήσεις που οδηγούν την αισθητική και την εξέλιξη ένα βήμα παραπέρα, σε ότι αφορά στην οργάνωση και στη λειτουργία της κοινωνίας.
Βέβαια, γνωρίζουμε, ότι το πρόσωπο της κοινωνίας μας εξακολουθεί να είναι ανδροκρατούμενο. Η θέση της γυναίκας εξακολουθεί να είναι πολλές φορές συμπληρωματική, γεγονός που επηρεάζει τόσο τις επιλογές της όσο και τη δυναμική της στη σημερινή πραγματικότητα. Παρόλα αυτά, είναι συνηθισμένο η γυναίκα του σήμερα να επιλέγει την προσωπική της ζωή και την εργασία της, έχοντας συνείδηση των δυνατοτήτων της αλλά και των προβλημάτων που αντιμετωπίζει. Απαιτεί λοιπόν ίσες ευκαιρίες.
Από την άλλη, οι γυναίκες του Τρίτου Κόσμου έχουν να αντιμετωπίσουν δύσκολα προβλήματα σε όλα τα επίπεδα της ζωή τους. Η καταπίεση, η ανισότητα, ο αναλφαβητισμός, η αντιφατική πολιτική τακτική των υποανάπτυκτων χωρών, η στέρηση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Είναι αυτές που αναζητούν τη χαμένη τους αξιοπρέπεια.
Στον κόσμο μας συναντάμε γυναίκες που ελέγχουν τη Γη. Γυναίκες που πολεμούν .Βασίλισσες που κυβερνούν. Γυναίκες καταπιεσμένες αλλά και απελευθερωμένες. Γυναίκες δυναμικές, αυτοδημιούργητες. Γυναίκες που ανήκουν στον παλιό, στερεότυπο ρόλο της πειθήνιας γυναίκας νοικοκυράς. Όποιος τύπος γυναίκας και αν είμαστε, για ένα μόνο να είμαστε βέβαιες. Μπορούμε να τα καταφέρουμε. Ο δρόμος που χάραξαν κάποιες γυναίκες παλαιότερα είναι ανοικτός.
Είναι στο χέρι μας να τον ακολουθήσουμε και να τον επεκτείνουμε.
Δεν πρέπει όμως να ξεχάσουμε να αναφερθούμε και στη Γυναίκα – Μητέρα και να επαναλάβουμε τις αυτονόητες υποχρεώσεις απέναντί της. Απέναντι στη μητέρα που χρειάζεται τον βρεφονηπιακό σταθμό, στην εργαζόμενη μητέρα, αυτήν της μονογονεϊκής οικογένειας, την πάσχουσα, αυτήν που δεν έχει δουλειά και περίθαλψη.
Ο Δήμος οφείλει να βρίσκεται καθημερινά δίπλα της, ιδιαιτέρως σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε. Η δέσμευσή μας για τις μητέρες πρέπει είναι απόλυτη, με κάθε μέσο, με κάθε τρόπο, με κάθε δυνατή παροχή. Κάθε μητέρα, ως θεμελιακός παράγοντας του θεσμού της οικογένειας αξίζει την έμπρακτη εκτίμηση και την στήριξη όλων μας.
Εμείς οι γυναίκες διεκδικούμε λοιπόν, με το δικό μας τρόπο και με όπλο τα προσωπικά μας κίνητρα, αυτά που επιθυμούμε. 
Ουρανία Κουτούλα
Υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος της παράταξης «Δημιουργία Αλληλεγγύη»
